Onder de handen der stenographen

Op 23 september 2019 werd het 170-jarig bestaan gevierd van de Dienst Verslag en Redactie van de Tweede Kamer, de voormalige Stenografische Dienst, die in 1849 werd ingesteld en sindsdien de Kamervergaderingen van Eerste en Tweede Kamer voor het nageslacht heeft vastgelegd op papier in de Handelingen, het officiële verslag van (elk van) beide Kamers.

Collega Coby Pronk tekende voor dit lustrum vijf iPad-portretten: van vier oud-parlementariërs en een minister uit 1849. Een van deze portretten werd gebruikt voor de gedenkbeker die de jubilerende dienst liet maken: Dr. P.J. Costerus, die tot de ‘pragmatische’ liberalen werd gerekend. 

In de Handelingen die onze ambtsvoorgangers hebben vervaardigd zijn Costerus'  woorden geboekstaafd:

"(...) en de hoop heeft mij gekitteld, dat van onder de handen der stenographen mijne redenen fraaijer zouden te voorschijn komen, dan dat ze in mijne hersens opgekomen of van mijne tong gevloeid waren (...)",

aldus de Handelingen van de Tweede Kamer van 12 september 1849.

De verfraaiing van zijn betoog door de stenografen van zijn tijd waar Dr. P.J. Costerus hier op doelt is een rode draad in het werk van onze dienst en een weerkerend gegeven in de reacties van sprekers (bewindslieden en Kamerleden) op onze pennevruchten. Spreektaal  is geen schrijftaal en behoeft hier en daar ingrepen om leesbaar op papier te komen voor het nageslacht. Onze dienst gebruikt daarbij in het kader van de eenduidigheid  tegenwoordig een uitgebreide eigen Taalgids, die via het intranet van de Kamer ook door andere Kamerbewoners te raadplegen is en die regelmatig wordt bijgewerkt door onze zogeheten Taalkamer. Over beide binnenkort meer in deze serie Afscheid van het Binnenhof.

Maar nu weer terug naar Costerus en het 170-jarig bestaan van wat sinds 2004 de Dienst Verslag en Redactie heet. Coby tekende hem zoals gezegd op haar iPad. Die tekening en het citaat van Costerus uit de Handelingen dat hierboven al werd aangehaald werden afgedrukt op keramieken mokken die voor de duurzaamheid en de eeuwigheidswaarde werden uitgedeeld aan de gasten bij het jubileum van de dienst.

De cirkel is bijna rond, want Coby en ik nemen over een klein jaar samen afscheid van de dienst en laten dan zien waartoe het Binnenhof ons in onze werkzame jaren inspireerde. U hoort er nog van!