Afscheid van het Binnenhof

Afscheid van het Binnenhof. Vandaag is het nieuwe jaar 2022 alweer een dag oud. Dit is het jaar waarin ik na een lang werkzaam leven met pensioen ga en tijd krijg voor een andere invulling. Een groot deel van dat werkzame bestaan heeft zich afgespeeld op en rond het Binnenhof, waarop ik dan ook in deze kleine serie Afscheid van het Binnenhof en op de gelijknamige themasite reflecteer.

Het einde van mijn loopbaan valt ongeveer samen met het begin van het volgende parlementaire jaar op Prinsjesdag, dinsdag 20  september, en de daaropvolgende Algemene Politieke Beschouwingen op woensdag 21 en donderdag 22 september 2022. Aan het eind van die week, op 25 september, trek ik de deur achter me dicht en gaat er een nieuwe deur open.

Morgen gaat de laatste week in van het kerstreces waarin de langdurigste kabinetsformatie in de vaderlandse geschiedenis dan toch eindelijk tot een afronding is gekomen met een coalitieakkoord. Een week later staan de ministers en staatssecretarissen coronaproof op het bordes met koning Willem-Alexander voor het traditionele fotomoment van het nieuwe kabinet-Rutte IV. Over de eerste kabinetsformatie (die van 1977) uit mijn loopbaan schreef ik al eerder een stukje. 

Het beeld dat symbool staat voor mijn eigen kleine geschiedenis op en rond het Binnenhof is de foto hieronder door mijn glazen toverbal, die ik tijdens een van mijn fotowandelingen maakte in het depotgebouw van het voormalig Algemeen Rijksarchief, een fascinerend en in zichzelf besloten geheel vol boekenkasten van gietijzer met planken van leisteen, gebouwd in 1895-1903 naar ontwerp van rijksbouwkundige Jacobus van Lokhorst in de voor hem kenmerkende neo-gotisch-renaissancistische trant.

Het depot is tegenwoordig onderdeel van het Tweede Kamercomplex en verbindt het voormalige kantoorgebouw van het Algemeen Rijksarchief aan het Bleijenburg en het majestueuze Logement van Amsterdam aan het Plein, dat we in deze weken allemaal kennen van de monumentale ingang waardoor de deelnemers aan de recente kabinetsformatie naar binnen gingen en naar buiten kwamen. En inderdaad, alles wat daarbinnen gebeurde is nu geschiedenis.

In de tijdelijke behuizing van de Tweede Kamer na ons vertrek van het Binnenhof kwam ik op een van mijn wandelingen toevallig een maquette tegen van dezelfde plek, maar dan in dwarsdoorsnede op de foto die ik ervan maakte. Van links naar rechts zien we het Logement van Amsterdam, een opengewerkt tussenlid naar het depotgebouw met daarbovenop nieuw ontworpen verdiepingen in een glazen koepel die uitsteekt boven de omliggende bebouwing, en aan de rechterzijde de verbinding met twee glazen gangen naar het historische kantoorgebouw aan het Bleijenburg.

Dit fascinerende ontwerp is gemaakt door de Utrechtse architect en productontwerper Mart van Schijndel (1943-1999) en niet uitgevoerd.

Over een week na morgen aanschouwen we het nieuwe kabinet, het laatste in mijn loopbaan die maar liefst zestien kabinetsformaties omvatte. Ik maak het allemaal nog één keer mee en volg het van nabij in deze serie, om die af te sluiten op de drempel van nieuwe tijden.