Krishnamurti

In september 1981 kwam Krishnamurti naar Nederland om er twee lezingen te houden in de Blauwe Zaal van de RAI. Ik ging er (toen 25 jaar) heen net als veel anderen en had hetzelfde gevoel als zij: dat de spreker, zoals hij zichzelf noemde, echt persoonlijk tegen mij sprak. 

Jaren later kreeg ik van mijn zusje de bundeling van deze twee toespraken, en kortgeleden had ik dit mooie boekje ALS TWEE VRIENDEN opeens weer in mijn handen bij het opnieuw inrichten van mijn boekenkast. Ik ging zitten en begon meteen te lezen om rustig en verkwikt weer op te staan.

Hier in de tumultueuze tijden die we beleven ter inspiratie het slot van de tweede lezing: 

"Een conflict bestaat alleen daar waar verdeeldheid heerst. Is het niet? Daar waar nationale, economische of sociale verdeeldheid heerst is onvermijdelijk conflict. Zo is er ook innerlijk onvermijdelijk een conflict als er verdeeldheid heerst tussen de waarnemer, die getuige van iets is, die iets ervaart, en dat wat hij waarneemt, dat wat hij ervaart.

En ons leven is vol van conflicten, omdat wij in verdeeldheid leven. Maar die verdeeldheid is denkbeeldig, die is er niet echt, het is een cultuurverschijnsel. We zien niet in dat de beheerser zelf is wat hij beheerst. Komt dit alles enigszins bij jullie over?

Als je dit beseft, als dit niet alleen maar woorden voor je zijn, of een ideaal, een Utopische toestand waar je voor vechten moet, maar als je het als een feit in je eigen leven waarneemt, dat de beheerser zelf is wat hij beheerst, dat de denker zijn denken is, ondergaat het hele patroon van je denken een radicale verandering, omdat er dan geen conflict meer is. En dat is absoluut nodig wanneer je mediteert, want meditatie vraagt een geest die van intens medegevoel vervuld is. En die daardoor hoogst intelligent is, met het soort intelligentie dat uit liefde voortkomt, niet uit het geslepen denken.

Meditatie houdt dus in dat je orde schept in je dagelijks leven, waarin dan geen tegenstrijdigheid meer is. En vervolgens dat je alle systemen om te mediteren volkomen over boord gooit, want je geest moet absoluut vrij zijn, moet nergens op gericht zijn en dat betekent ook dat het in je geest totaal stil is. Is dat mogelijk? Want wij kwebbelen eindeloos, ik weet zeker dat jullie zodra je dit gebouw uit bent meteen beginnen te kwebbelen. Daar is onze geest voortdurend door in beslag genomen, kwebbelen, denken, strijden, met het gevolg dat er geen ruimte is. Ruimte is noodzakelijk voor stilte, de geest die verstrikt zit in bepaalde praktijken en zich ervoor inspant stil te zijn, is nooit stil. Maar als hij beseft dat stilte absoluut noodzakelijk is - niet de stilte die door het denken wordt geprojecteerd, niet de stilte tussen twee tonen, tussen twee geluiden, tussen twee oorlogen, maar de stilte die aan orde eigen is - dan is daar in die stilte de waarheid waar geen pad heen leidt. De waarheid die tijdloos, heilig, onaantastbaar is. Dat is meditatie, dat is een religieuze geest."