Bij de dood van Huub Oosterhuis

Huub Oosterhuis is gisteravond, op eerste Paasdag 2023, overleden. Een groot deel van deze tweede Paasdag is hij in mijn gedachten, als een familielid dat er opeens niet meer is. Ik sta hier kort bij hem stil.

Aan het eind van mijn schoolloopbaan maakte ik kennis met hem en zijn werk. Nadat ik voordien op openbare scholen had gezeten kwam ik de laatste twee jaar voor het eerst op een christelijke school: de CSW, Christelijke Schoolgemeenschap Walcheren in Middelburg, aan het eind van de straat (Park de Griffioen) waar ik toen met mijn ouders en zusje was komen wonen.

Nieuw voor mij waren de (dag)openingen en het Liedboek voor de Kerken dat ik net als de andere leerlingen daarvoor ging gebruiken. Als kind uit een humanistisch gezin met een voorliefde voor poëzie ging er een deur voor me open naar nieuwe betekenislagen.

Huub Oosterhuis, Willem Barnard en diens pseudoniem Guillaume van der Graft waren de namen uit dat liedboek die er meteen uitsprongen en die ik nader ging lezen en beluisteren. Met hun eenvoudige en herkenbare teksten voorzagen zij in mijn behoefte aan zingeving.

Een mens te zijn op aarde van Oosterhuis ken ik nog altijd uit mijn hoofd en beschouw ik ook nu nog, 50 jaar na de eerste kennismaking, als een universele tekst over ons allemaal en ieder van ons. Ik schreef rond die tijd de tekst over in mijn handschrift en plaats die eveneens hierbij.

Huub Oosterhuis heeft nu alles volbracht. Moge hij rusten in vrede, de vrede die hij zijn leven lang heeft gebracht, ook aan een buitenkerkelijke jongen als ik. Ik gedenk hem in liefde en eerbied.

Een mens te zijn op aarde,
is eens voorgoed geboren zijn,
is levenslang geboortepijn.
Een mens te zijn op aarde
is leven van de wind.

De bomen hebben wortels
de bomen mogen stevig staan
maar mensen moeten verder gaan.
De bomen hebben wortels
maar mensen gaan voorbij.

De vossen hebben holen
de mensen weten heg noch steg
zijn altijd naar hun huis op weg.
De vossen hebben holen –
maar wie is onze weg?

De mensen hebben zorgen
het brood is duur, het lichaam zwaar,
en wij verslijten aan elkaar.
Wie kent de dag van morgen?
De dood komt lang verwacht.

Een mens te zijn op aarde
is pijnlijk begenadigd zijn
en zoeken, nooit verzadigd zijn,
is rusten in de aarde
als alles is volbracht.

Hoe zullen wij volbrengen
wat door de eeuwen duren moet;
een mens te zijn die sterven moet?
Wij branden van verlangen
tot alles is voltooid.

Huub Oosterhuis