Druivenlikeur

De afgelopen jaren ontdekte ik de beste manier om overtollig fruit van het seizoen te verwerken en het een feestelijk tweede leven te geven. Na(ast) het maken van jams bleek likeur een heerlijk alternatief. 

Zo maakte ik al eerder likeur van peren, pruimen, vijgen, kiwi's, citroenen en hazelnoten. Maar druiven ontdekte en gebruikte ik er niet eerder voor, tot nu toe. Na een rijke oogst heb ik ze in potten op inmaakbrandewijn gezet en vermengd met suiker. Alleen nog een kaneelstokje en kruidnageltje erbij en dan rustig de komende twee tot drie maanden laten macereren. Dat heet ook wel koude extractie, waarbij het fruit zijn smaak langzaam afgeeft aan de brandewijn.

Nu dus geduldig wachten, af en toe de potten omkeren en als het moment daar is bottelen in mooie kleine flesjes, om die vervolgens uit en/of weg te schenken. Een heerlijk vooruitzicht.

Terug van reces

Op 3 juli jl. schreef ik mijn laatste stukje in deze kleine serie Afscheid van het Binnenhof, waarin ik stilsta bij de jaren dat ik op het Binnenhof rondliep en bij het einde aan mijn werkzame leven daar, nu ik in september a.s. met pensioen ga, aan het eind van de week met Prinsjesdag en de Algemene Politieke Beschouwingen. Ik draai dus nog één rondje mee en stap uit de parlementaire draaimolen bij het begin van een nieuw parlementair jaar.

In dat stukje schreef ik al dat er in het lopende zomerreces alle kans is dat de (Tweede) Kamer terugkeert van reces om te debatteren over wat niet kan wachten. Dat gaat er morgen, in de voorlaatste recesweek, inderdaad van komen. 

Op de website van de Tweede Kamer is hierover te lezen (https://www.tweedekamer.nl/nieuws/kamernieuws/tweede-kamer-keert-terug-van-zomerreces): "De Tweede Kamer keert op dinsdag 23 augustus terug van het zomerreces. Kamerlid Geert Wilders (PVV) doet tijdens de regeling van werkzaamheden een verzoek voor een plenair debat. Aanleiding zijn onder meer de uitspraken van Wopke Hoekstra, minister van Buitenlandse Zaken, over stikstofafspraken uit het regeerakkoord en de reactie van minister-president Mark Rutte hierop. De vergadering is live te volgen via deze website en de app Debat Direct."

Aangezien ik nu nog steeds in dienst ben van de Kamer en mijn opgenomen vakantie erop zit, behoor ik met mijn aanwezige collega's tot de gelukkigen die morgen weer aantreden om verslag te doen van het verhandelde in de plenaire zaal. Het kost me weinig moeite om het debat voor me te zien zoals dat zich morgen na een korte regeling van werkzaamheden zal ontvouwen. Ik kan ook al bedenken hoe de hoofdrolspelers elkaar tegemoet zullen treden en welke posities ze gaan innemen. De tribunes zullen weer volzitten en de pers zal de hele dag berichten over de spitsvondigheden die gepaard gaan met het verbale wapengekletter.

Mijn collega's en ik doen met de andere ondersteunende diensten van het parlement ons werk om recht te doen aan de belangrijke functie die onze volksvertegenwoordiging vervult in het maatschappelijk verkeer, in dit geval bij de hoog opgelopen stikstofcrisis die de gemoederen nu al maanden bezighoudt en het land verdeelt. Uiteindelijk komt het altijd tot een stemming als basis voor een meerderheidsbeslissing. De meeste stemmen gelden in een democratie.

Het Binnenhof zelf is inmiddels al maanden niet meer toegankelijk vanwege de grootschalige verbouwing, waardoor we met de Tweede Kamer zijn uitgeweken naar het voormalige ministerie van Buitenlandse Zaken aan de Bezuidenhoutseweg ("B67") en met de Eerste Kamer, waar wij ook voor werken, naar Huis Huguetan aan het Lange Voorhout en de Kazernestraat.

Mijn eerste voetstappen op het Binnenhof zette ik in de Eerste Kamer, in november 1975, en aangezien ik dat gebouw de komende jaren na mijn pensionering niet (snel) meer zal betreden haal ik hier een visuele herinnering op met een foto die ik maakte van het trappenhuis van de Eerste Kamer bij Binnenhof 23. De engeltjes in het stucplafond staan symbool voor wat de meningsverschillen van dat moment overstijgt en de bestuurlijke eenheid die aan het eind van vele en langdurige debatten gloort.

Ook morgen komt er een einde aan het debat en is alles rustig na te lezen in de Handelingen en via Debat Gemist, zoals het de gehele dag tijdens het debat te volgen is via de televisie, de livestream op de website van de Kamer en via de app Debat Direct. Een hele organisatie met veel ervaring en professionaliteit zorgt ervoor dat het parlementaire proces ook morgen weer tot in de puntjes verloopt. In het belang van ons hele land. Tot uw dienst.

De spiegeling van licht

De schoonheid en de verrassing liggen soms dicht bij huis. Het licht schildert en spiegelt rond mijn favoriete slootje.

Zicht op Hofwijck

Vanmiddag zat ik met mijn lief op een terras te lunchen met zicht op Hofwijck, de buitenplaats van Constantijn Huygens aan de Vliet. Gelukkig had ik mijn tekenboekje en een potlood bij me, dus voordat de lunchsalade kwam had ik mooi even de tijd om een snel schetsje te maken. Dat heb ik thuis een beetje ingekleurd op mijn telefoon. Altijd fijn om te doen en aangenaam om zo'n vingeroefening weer terug te zien.

Richter Roegholt (1)

"waar zullen we later aan denken"

Bij het lezen van dit gedicht denk ik toch vooral aan Richter Roegholt zelf, jarenlang mijn buurman aan de Amsterdamse Nieuwe Herengracht. Jongensachtig, verstrooid, allesweter, rasverteller. Op elke vierkante meter van zijn Amsterdam - in de 2 vierkante kilometer die zijn en mijn actieradius vormde - kon het gebeuren. Je kwam hem tegen, altijd te voet, en binnen een halve minuut nam het gesprek weer alles over waar je eigenlijk mee doende of naar op weg was. In een groot en voor de ander onzichtbaar verband kwam de omgeving waar je op dát moment stond tot leven en kreeg alles zijn betekenis, gedragen door mensen, bezield door idealen en ideeën en gestold in de gebouwen om ons heen. Op een ander moment sta ik graag uitgebreider stil bij Richter en zijn betekenis in mijn eigen leven. Nu gedenk ik hem hier kort in dankbaarheid. Dag Richter ...

--

Amsterdam

Wanneer je denkt hoe het vroeger was
de kleine orgelman in Casablanca
- je ziet hem nu nog wel op straat -
smeet de jofele meiden door de dancing
het was de tijd dat Kid Dynamite nog leefde
die alles kon op trompet en sax
aan de drum zat een neger met een gouden bril
zo ernstig we noemden hem de deftige sprinkhaan
dat was 1950
dat was de muziek
voordat de 45-toerenplaat hier kwam

Later kwam rock 'n roll
het was de laatste winter van de lange rok
er was een wedstrijd in Kras het leek wel atletiek
de kranten schreven dat de jeugd bedorven werd
zoveel beweging denkt u daar niets bij
dat was 1957

De cool jazz kwam in nachtkonserten
en zwarte letter-affiches van Lou van Rees
de rokken waren kort en nauw
er werd niet gesmeten
het geluid van Miles Davis juichte niet
de trompet van Miles
liep zachtjes naar binnen
je werd er stil van
en je vond een nieuwe ruimte
het werd het tijdperk van weed
het kruid waar Mary Juana naar werd genoemd
en de meisjes droegen zwarte maillots
en zwarte kleren zwarte ogen
dat was 1960

Zo was het vroeger
het is ook 1965 geweest
het jaar van Yesterday en Op Art
het is nu december 1966
waar zullen we later aan denken

Richter Roegholt (1925-2005)

Jan Tinbergen (3)

Jan Tinbergen (3) - De norm voor ontwikkelingshulp

Jan Tinbergen (1903-1994) heeft zich zijn hele actieve leven als vooraanstaand econoom ingezet voor verdrijving van armoede en een eerlijke en rechtvaardige verdeling van welvaart en schaarste. Hij was een pionier op het terrein van de internationale ontwikkelingssamenwerking. Daarbij zocht hij consequent naar wetenschappelijk te onderbouwen oplossingen. 

In 1965 werd hij de eerste voorzitter van de Commissie voor Ontwikkelingsplanning van de Verenigde Naties, met als doel een strategie voor het tweede ontwikkelingsdecennium (1970–1980) voor te bereiden. Tinbergen ontwikkelde er de doelstelling voor ontwikkelingssamenwerking die bekend werd als de Tinbergennorm: de benodigde ontwikkelingshulp om het beoogde doel te halen was ongeveer 1% van het nationale inkomen van de ontwikkelde landen, waarvan ongeveer 0,3 procentpunt werd opgebracht door private inkomensoverdrachten. De overige 0,7 procentpunt was voor de rekening van nationale overheden. Deze 0,7-procentsnorm werd in 1969 overgenomen door de Wereldbank en in 1970 door de VN.

In 1975, met Jan Pronk (leerling en oud-medewerker van Tinbergen) als minister voor Ontwikkelingssamenwerking, haalde Nederland de doelstelling voor het eerst, en de jaren daarna was het budget voor ontwikkelingssamenwerking onomstreden – onder partijen zowel links als rechts op het politieke spectrum.

Hier haal ik de ingezonden brief aan die Jan Tinbergen aan NRC Handelsblad schreef, die op 28 november 1992 in deze krant stond:

"In NRC Handelsblad van 17 november 1992, blz. 2, wordt bericht dat de regering de norm voor ontwikkelingshulp heeft 'geschrapt'. In dat bericht wordt er ook aan herinnerd dat de Verenigde Naties de bekende norm van 0,7% van het bruto nationaal produkt (bnp) hanteren. Onder dit bericht wordt Uw blad aanbevolen aan hen die de nuance zoeken. Gaarne lever ik een nuance, maar 'pas op de opiniepagina'.

Toen in de Algemene Vergadering van 1970 tot de norm van 0,7 werd besloten waren een aantal cijfers nog niet bekend, die uitwijzen dat een norm van 2,0% nodig  is. Bedoelde cijfers toonden nl. aan dat tussen 1960 en 1979 de inkomens per hoofd van de welvarende landen sterker stegen dan die van de arme landen. Er was toen dus divergentie, een zeer ongewenst verschijnsel, dat de immigratie van burgers van arme naar welvarende landen aanmoedigt. Om geen divergentie te krijgen zou minstens 2% hulp nodig zijn. Daarmee zou dan nog geen convergentie bereikt worden.

Toegegeven moet worden, dat na 1970 wel enige convergentie is verkregen. Doch bij de huidige omvang van de hulp (0,35% van het bnp) zou het meer dan negen eeuwen duren voordat de inkomens (voor dezelfde beroepen) van de arme en de rijke landen aan elkaar gelijk zouden zijn geworden. En het officiële hulpbedrag van 0,7% zou die duur van het ontwikkelingsproces maar met 2% bekorten. Zelfs de2% hulp houdt de duur nog boven de acht eeuwen.

Deze cijfers maken de toegenomen immigratie wel begrijpelijk. Het beperken van die immigratie met politiegeweld is te verwerpen. Een betere methode is de behoefte aan migratie te verminderen en dat kan door meer ontwikkelingshulp. Het is, zo bezien, in ons eigen belang om de ontwikkeling van de arme landen te versnellen. Het is geen idealisme of altruïsme; het is alleen minder kortzichtigheid  - een kwaal waaraan veel mensen lijden."

J. Tinbergen
Den Haag

De conclusie van Tinbergen is ook 30 jaar na deze brief nog hoogst actueel, net als de inzichten die ik eerder van hem aanhaalde, uit 1934 over een basisinkomen en uit 1993 over een wereldregering.

Jan Tinbergen was zijn tijd ver vooruit en verdient groot respect voor zijn visie op en inzet voor een betere wereld. Het is de reden dat ik als dichter voor hem heb gekozen in het kader van het project Dichter bij de dood op begraafplaats Oud Eik en Duinen waar hij begraven is. Tijdens Allerzielen (2 november) van dit jaar draag ik er mijn gedicht voor waarin ik de kern heb proberen te raken van zijn opvattingen en ideeën. 

Mijn gedichten bij vorige edities van Dichter bij de dood vind je op https://sites.google.com/site/gedichtenvoorallerzielen/home. 

Deze ingezonden brief van Tinbergen is te lezen in het aan hem gewijde archief op https://eur.contentdm.oclc.org/digital/collection/tb_mans/id/13264/rec/64.